Var Adolf Hitler þýskur fórboltaþjálfari?

Þennan dag, 27. janúar, minnast menn þess að árið 1945 frelsuðu rússneskar hersveitir fanga sem skildir höfðu verið eftir í Auschwitz útrýmingar-búðunum, þegar þýski herinn hörfaði undan rússneskum sveitum sem sóttu að úr austri. Áður en þeir yfirgáfu búðirnar höfðu SS-menn tekið af lífi alla vinnufæra menn, þeir sem enn höfðu krafta til að ganga yfirgáfu búðirnar og aðeins þeir veikustu og deyjandi voru skildir eftir. Í tíu daga biðu þeir þess að lífi þeirra lyki því frelsun var orðin þeim of fjarlæg til að geta orðið að veruleika. Þeir höfðu sæst við að veruleikinn væri aðeins þjáning og dauði því í "búðunum glatast vaninn að vona".

Þessum degi lýsir Primo Levi, einn þeirra sem eftir lifði, í bók sinni Ef þetta er Maður. Hann segir frá því þegar fjórir ungir hermenn koma ríðandi á hestum sínum. Á sinn hófstillta hátt lýsir hann hvernig augu þeirra spegla skömmina sem þeir upplifa yfir hryllingnum sem fyrir augu þeirra ber; hrúgur af líkum sem aðeins eru skinnið og beinin og þeir sem eftir lifðu litlu betri. Þessa skömm þekktu fangarnir vel, því hún fannst í hverjum réttlátum manni sem verður vitni að annars manns glæp; í skömminni býr sektarkennd yfir því að slíkir glæpir skulu geta átt sér stað. 

Nasistar byggðu sex útrýmingarbúðir - Auschwitz, Chelmno, Belzec, Sobibor, Treblinka and Majdanek - allar staðsettar í Póllandi, en þrælkunarbúðir voru settar á fót víða í Þýskalandi og Austurríki. Vistin þar var litlu skárri, þar sem kaldrifjaðir útreikningar voru notaðir til að finna út hve lengi mætti nýta krafta hvers og eins fanga á sem minnstum matarskammti. Lyktina frá brennsluofnunum, sem notaðir voru til að losna við "úrganginn", lagði um nærliggjandi sveitir og þorp.  

En í dag er farið að fenna í sporin. Efasemdum um að Helförin hafi í raun átt sér stað er nú dreift. Sjálfsfyrirlitningin sem þessi afneitun hefur í för með sér brýst nú út í pólitískri afneitun vestrænna gilda og undirlægjuhætti við allt sem er annarrar gerðar og framandi. Sögukennslu hefur hrakað og ungt fólk í dag er ekki lengur meðvitað um þann hrylling sem rússnesku hermennirnir fjórir urðu vitni að. Í nýlegri könnun sem fjallað var um í The Daily Telegraph er fávisku breskra ungmenna lýst með þeirra eigin orðum: einn af hverjum 20 telja að Adolf Hitler hafi verið þýskur fótboltaþjálfari, sama hlutfall telur að Helförin hafi verði lokahátíð síðari heimstyrjaldarinnar og einn af hverjum 6 að Auschwitz hafi verið skemmtigarður. 

En séu breskir unglingar illa upplýstir virðist litlu minni rækt vera við söguna í Þýskalandi, þar sem 21% ungs fólks á aldrinum 18-3o ára hafa aldrei heyrt um Auschwitz talað. Þetta er með ólíkindum því í þessum búðum einum saman var 1.2 milljón manna útrýmt á hryllilegan hátt og mörgum öðrum gert lífið svo óbærilegt að þeir gátu ekki lifað því lengur. 

Það er skylda allra réttsýnna manna að virða minningu þeirra sem létust í Helförinni og einnig þeirra sem lögðu sitt af mörkum til að binda endi á þá ógnarstjórn sem stýrði því voðaverki.

Mynd 1: www.isurvived.org

Mynd 2: www.art.com